امروزه نور و سلامت نور بخش بسیار مهمی در علوم سلامت health sciences را به خود اختصاص می دهند. بله تعجب نکنید، سلامت نور light health مبحثی بسیار جدید در سلامت است. به احتمال زیاد شما با آلودگی نور light pollution آشنا هستید. آلودگی نور به معنای وجود بیش از حد نور در محیط به ویژه در زمان های تاریکی است.
برای اینکه بتوانیم طول عمر خود را افزایش دهیم، لازم است سلامت جسمانی و روانی خود را بهبود دهیم. یکی از بهترین شیوه های این کار فعال سازی ژن ها و مراکز مغزی طول عمر است. ساده ترین راه فعال سازی ژن ها و مراکز مغزی طول عمر پالس دهی به آنها با استفاده از تکنیک های پردازش نور و سلامت نور است.
در ادامه با ما همراه باشید تا اهمیت نور و سلامت نور را برای شما بازگو کنیم. همچنین شیوه های درست نورپردازی برای افزایش سلامت نور در منزل با استفاده از آباژورها و شیوه انتخاب درست آباژور را با هم بررسی خواهیم نمود.
اهمیت نور و سلامت نور در زندگی روزمره ما
به نظر می رسد بیان اهمیت نور و سلامت نور در زندگی موجودات زنده به ویژه انسان ها توضیح واضحات باشد. در گام نخست، بیش از 90% از بخش های مغز انسان که مربوط به کارکردهای عالی هستند، به طور اختصاصی مسئول پردازش های بینایی هستند. در عین حال، بیشتر گیرنده های چشم ما سلول های مخروطی هستند که طول موج های رنگی را پردازش می کنند. در نتیجه نور و سلامت نور برای ما بسیار مهم است و در تاریکی عملاً مغز ما بسیاری از منابع و مهارت های پردازشی خود را از دست خواهد داد.
نور عامل رشد گیاهان و در نتیجه شروع چرخه تولید انرژی و مواد غذایی است. نور و سلامت نور نقشی بسیار مهم در خلقیات و حتی سلامت جسمانی ما دارد. در فصل های سرد و کم نور سال، تقریباً اکثر مردم دلگیر و پکرند و مسافرت به نواحی پر آفتاب نزدیک استوا برای همه حجذاب می نماید.
محیط های تاریک محل رشد و حضور انواع حشرات موذی خانگی و عوامل بیماری زا است. آفت های انباری، انواع بید، سوسک ها، پشه ها، ساس ها، کنه ها، شپش ها، و … در محیط های تاریک رشد و نمو بیشتری دارند. به نظر می رسد نور و سلامت نور به نوعی غیر قابل گسست تنظیم کننده سلامت و بقای بشر می باشند.
آخرین اخبار سلامت روان و پزشکی ایران و جهان
نور در زندگی چگونه باید باشد؟
یکی از نکات مهم در زندگی تنظیم نور است. اینکه میزان نور در زندگی چگونه باشد به حدی گسترده و عمیق است که به تنهایی موجب رشته ای تخصصی در دانشگاه به نام مهندسی نور light engineering شده است. سرفصل های رشته مهندسی نور نه تنها به نورپردازی در فیلم برداری سینما و تلویزون و عکس برداری می پردازند؛ بلکه به سلامت نور light health و اهمیت تنظیم نور و سلامت نور در زندگی انسانی به شکلی عملی و دقیق پرداخته شده است.
برای اینکه بتوان با استفاده نور و سلامت نور زندگی پرباری چه در حوزه های کاری و چه در زندگی شخصی داشته باشیم، لازم است بدانیم منابع نوری شامل لامپ، لوستر، و آباژور چگونه باید باشند. همچنین، باید میزان و شدت نور lux در ساعت های مختلف و برای فعالیت های مختلف زندگی کاری و شخصی را به درستی بدانیم.
به گفته دکتر امیر محمد شهسوارانی نوروسایکالوژیست و جامعه شناس انستیتو رزا مایند IPBSES، افزون بر شدت های مختلف نور در زمان های متفاوت روز، حتی طول موج های مختلف نور نیز باید متفاوت باشند. در مباحث نور و سلامت نور استفاده از نور آبی در محیط های کاری و ساعات اولیه روز بسیار مناسب و محرک است، اما از غروب به بعد منجر به کم خوابی و در نتیجه به هم خوردن ریتم خواب و بیداری و آسیب به مغز و سلامت خواهد شد.
نور و سلامت جسمانی
لازم به ذکر نیست تاثیرات نور در سلامت جسمانی و ما چقدر اهمیت دارد. تابش آفتاب در کنار عوامل روانشناختی، منجر به تنظیم بایوریتم های خواب و بیداری و در نتیجه تنظیم هورمونی ما می شود. بنابراین، از دیرباز در منازل سعی شده است اتاق های خواب رو به سمت شرقی باشند تا صبح با اولین طلیعه خورشید بتوانیم بیشترین نور را دریافت و با انرژی به برنامه های روزمره رسیدگی کنیم.
تابش نور خود به عنوان عاملی برای ضد عفونی محسوب می شود. در فقه اسلامی از آفتاب به عنوان پاک کننده نام برده شده است. همچنین، در محیط هایی که نور آنها زیاد است، رشد باکتری، حشرات موذی، و عوامل بیماری زای کمتری دارد. بسیاری از بیماری های پوستی با تابش آفتاب برطرف می شوند (البته نه آفتاب داغ و سوزان ظهر که سرطان زاست).
جالب اینجاست که حتی در پزشکی لامپ ها و آباژورهای خاصی با منابع نوری و طول موج های اختصاصی برای درمان و ترمیم بیماری های پوستی و استخوانی تجویز می شود.
تابش نور آفتاب و گرفتن حمام آفتاب، در عین حال سبب تولید ویتامین D در پوست می شود که عاملی بسیار مهم در تقویت سیستم ایمنی، تثبیت کلسیم در استخوان ها و عضلات، پیشگیری و درمان نرمی استخوان (راشیتیسم) و همچنین کاهش سرعت روند پیری است. بسیاری از پزشکان امروزه برای لوسترها و آباژورهای منازل، توصیه به استفاده از لامپ ها مقلد نور خورشید می نمایند.
نور و سلامت روانی
اهمیت نور و نور پردازی در سلامت روانشناختی انسان ها بسیار زیاد است. مردم از دیرباز به طور ضمنی متوجه تاثیرات متقابل نور و سلامت روانی شده بودند. به گونه ای که مردمان نواحی ابری و سردسیر به شکلی دایم برنامه هایی برای مسافرت به مناطق پرنور داشتند. نمونه بارز این امر حتی امروزه نیز مشاهده می شود که مردم شمال اروپا برای مسافرت به نواحی جنوبی اروپا و نیز شمال افریقا مداوم به تورهای مسافرتی مراجعه می کنند.
طبق طبقه بندی های روانشناسی و روانپزشکی نوعی از افسردگی که به آن اختلال خلقی / افسردگی فصلی seasonal affective disorder گفته می شود، در نتیجه کمبود نور و سلامت روانی ایجاد می شود. افراد دارای افسردگی فصلی، به خصوص در فصل های پاییز و زمستان که طول روز و میزان تابش آفتاب کم می شود، دچار حالت های خلقی افسرده می شود.
برای درمان این اختلال از لامپ ها و آباژورهای مخصوصی استفاده می شود که به آن نوردرمانی light therapy می گویند. البته لازم به ذکر است منبع نور این آباژورها و لامپ ها از نوع خاصی است که طور موج نوری مشابه نور خورشید دارد.
اصول نورپردازی از دید فنگ شویی
فنگ شویی Feng Shui یک روش باستانی چینی در طراحی و معماری است که برای ایجاد هارمونی و جریان یافتن انرژی های خوب در زندگی انسان و همچنین دفع انرژی های مضر عمل می کند. نورپردازی lighting یکی از کلیدی ترین مسایل فنگ شویی در انتخاب مبلمان و طراحی دکوراسیون داخلی محسوب می شود.
در فنگ شویی نوع منبع نور، نور لوستر و آباژور، شکل حباب، و میزان نور آن در کنار تعداد آباژورها و لوسترهای مورد نیاز برای نصب اهمیت دارند. در عین حال نوع چینش منابع نوری نسبت به همدیگر و سایر اجزای دکوراسیون داخلی منزل نکته کلیدی بعدی در فنگ شویی است.
در دیدگاه فنگ شویی نور و سلامت نور اهمیت خاصی دارد. نور در فنگ شویی به عنوان یک نیروی سیال یانگ در نظر گرفته می شود که اتژی زندگی و خوش شانسی را با خود به منزل و محیط کار می آورد. در دیدگاه فنگ شویی تنظیم تعادل در نور محیط در روز و شب اهمیت بسیاری برای شانس و بخت بلند دارد. طبق اصول فنگ شویی،
در محیط های بسته، لازم است از آباژور استفاده شود تا نورهای مستقیم و خیره کننده شدید در محیط نباشند. تعداد لامپ ها و آباژورها نیز نباید 7، 9، و 11 باشند. به علاوه نورهای مورد استفاده در آباژورها لازم است گرد و مدور باشند، نه با گوشه های تیز و یا اشکال هندسی مربع و مستطیلی.
آباژور: ابزار کلیدی نورپردازی
در تاریخ بشر منابع روشنایی شکل های بسیار متفاوت و متعددی به وجود آمده اند. تغییرات در صنعت تولید منابع روشنایی به ویژه با ظهور صنعت برق و راه یابی آن به منازل و محیط های کاری تحولی شگرف در حد انقلاب ایجاد کرده است. همه ما در خانه انواع ابزارهای نورپردازی را به کار می بریم که شاید کمتر به آنها توجه می کنیم.
سنتی ترین نوع ابزار نورپردازی طبیعی پنجره است. در ایران پنجره های رو به جنوب به عنوان منابع اصلی نور شناخته می شوند. پنجره های شرقی به خصوص برای اتاق خواب و دریافت نور زیبای صبحگاهی و تنظیم بایوریتم طبیعی خواب و بیداری توصیه شده اند. پنجره های سقفی نیز که بیشتر در پاسیو و گل خانه استفاده می شوند، یکی از موارد جذاب منبع نورند.
برای نورپردازی مصنوعی از دیرباز نور آتش و شمع و انواع چراغ ها مطرح بوده اند. امروزه چراغ ها با برق کار کرده و شامل انواع مختلفی هستند که حسب شکل ظاهری می توان آنها را با نام هایی همچون دیوارکوب، لوستر، چراغ مطالعه و آباژور دسته بندی کرد. در میان همه این دسته ها، آباژور جایگاه خاصی را به خود اختصاص می دهد؛ هم لوکس و شیک است و هم کارایی عملی بالایی دارد.
انجمن های تخصصی روانشناسی صنعتی و سازمانی و روانشناسی بازار سرمایه
منظور از آباژور، نوعی چراغ و منبع روشنایی است که منبع نور اصلی توسط یک لایه نیمه شفاف پوشانده شده به طوری که نوری پخش، ملایم و غیر مستقیم را در فضای اطراف پخش می کند. از اوسط قرن 18 میلادی، نمونه های اولیه آباژور با چراغ های روغنی در فرانسه تولید شدند.
البته امروزه تمامی آباژورها متکی بر لامپ های الکتریکی هستند. همه شما به طور یقین تا کنون لذت نشستن زیر نور آباژور حین غروب یا شب هنگام را تجربه نموده اید و از آرامش و حس دنج بودن ناشی از نور آباژور خاطرات دلنشینی دارید.
بخش های آباژورها از نظر فنی
از نظر عمومی و فنی آباژورها شامل 4 بخش پایه، منبع نور، پوشش و نگهدارنده پوشش (فیتر) هستند که در ادامه به توضیح آنها پرداخته ایم:
-
پایه/تنه آباژور
بخش اصلی بدنه آباژور است که نگهدارنده کل آباژور محسوب می شود. منبع نور، پوشش و فیتر (نگهدارنده پوشش) اباژور همگی روی پایه /تنه آباژور نصب می شوند. جنس، مدل، رنگ، طرح، و ابعاد این بخش کاملاً متنوع و متفاوت بوده و طیفی وسیع را در بر می گیرند.
-
منبع نور آباژور
منظور از منبع نور در آباژور در دنیای امروزی همان لامپ آباژور است. برخی از انواع آباژورها یک شاخه بوده و یک منبع نور در وسط آن دارند. برخی دارای چندین شاخه و یا چندین منبع نور در یک شاخه هستند. نوع سرپیج، نوع لامپ و میزان شدت نور بسته به نوع و تعداد منبع نور متفاوت است.
در صورتی که از دیمر (تنظیم کننده شدت نور) استفاده می کنید، به خاطر داشته باشید که در مورد لامپ های کم مصرف فلوئورسنت و یا LED این دیمرها به درستی قادر به پاسخگویی نبوده و لازم است از لامپ های رشته ای (تنگستن) استفاده نمایید.
حتماً هنگام خرید آباژور به نوع منبع نور از نظر سایز سرپیج، داشتن دیمر، مسایل ایمنی و نوع برق کشی آن توجه نمایید. در صورتی که هنگام خاموش بودن آباژور، لامپ داخل آن چشمک می زند (خصوصاً در مورد لامپ های مصرف) دلیل آن این است که برق از فاز به درون سرپیج رفته است. تنها لازم است دو شاخه برق را در آورده و بر عکس به پریز بزنید تا مشکل حل شود.
-
پوشش آباژور
پوشش آباژور همان بخشی است که همه ما می بینیم. جنس پوشش آباژور تقریباً می تواند از هر ماده ای باشد. انواع پارچه و منسوجات، مواد طبیعی، مواد مصنوعی، چوب، چرم، فلز، پلاستیک، صفحات صدف و عاج، و حتی پوست. گاهی اوقات پوشش آباژورها شفاف بوده و نور را از خود عبور می دهند.
برخی از انواع پوشش آباژورها مشبک هستند و نور با زاویه و شکل خاصی از آنها خارج می شود. در پاره ای از اوقات نور به هیچ وجه از پوشش آباژور عبور نکرده و فقط از فضای بالا و پایین آن بیرون می آید.
برخی طراحان و هنرمندان با ایجاد طرح های خاصی بر روی پوشش های مشبک و یا بافت های پوشش کاری می کنند که نور آباژور روی دیوارهای اطراف با طرح های زیبای خاصی سایه روشن ایجاد کند و از نظر روانی القای احساسات دلنشین بنماید.
در صورتی که محیط خاصی مورد نظرتان است (بویژه محیط های کاری و یا رستوران و کافه) می توانید طرح ها، لوگوها و یا نوشته های خاص خود را به این ترتیب روی فضای اطراف با روشن کردن آباژور ایجاد نمایید. این روش تبلیغاتی تاثیر بسیار عالی و ناخودآگاهی بر مشتریان و بینندگان دارد.
-
نگهدارند پوشش (فیتر) آباژور
فیتر یا نگهدارنده پوشش را می توان به عنوان شاسی و اسکلت پوشش آباژور در نظر گرفت. فیتر یک سازه عموماً فلزی است که یک روی آن پوشش کشیده شده و به نحوی به بدنه آباژور متصل می شود. انواع نگهدارنده پوشش (فیتر) آباژور شامل نوعی عنکبوتی (اسپایدر)، کلیپسی (متصل به لامپ)، و اونو هستند که تصاویر آنها را مشاهده می فرمایید. نوع کلیپسی را تنها می توان برای لامپ هایی به کار برد که وات پایینی دارند و داغ نمی شوند.
انواع آباژور از نظر نور و سلامت نور
بر اساس موارد پیش گفته می توان طیف وسیعی از انواع آباژور را برای نور و سلامت نور در محیط های شغلی، عمومی، تحصیلی و منازل در نظر گرفت. در ادامه 14 شکل ظاهری اصلی فیترها که هرکدام نوع و شدت خاصی از نور را ارائه می دهند، مشاهده می نمایید.
برای انطباق کامل آباژور و منبع نوری مورد نظر خود با محیط و نوع کاری که نیازمند نور هستید، لازم است از متخصصان حوزه لوستر و آباژور راهنمایی های لازم را دریافت نمایید.
آباژور روی میز یا روی زمین؟
آباژورها ابزارهایی مهم برای نور و سلامت نور هستند. در عین حال آباژورها انواع مختلفی از نظر محل قرار گیری هم دارند. برخی آباژورها روی زمین قرار می گیرند، در حالی که برخی دیگر مناسب میز مطالعه، میز غذاخوری، میزعسلی، پاتختی و … هستند.
انتخاب آباژور رو میزی یا زمینی بستگی به عوامل متعددی دارد. به گفته دکتر امیر محمد شهسوارانی روانشناس اعصاب انستیتو رزا مایند IPBSES، گام نخست در انتخاب منبع نوری، نیاز need بدنی و روانشناختی شماست.
در صورتی که نور و منبع نوری انتخابی شما آسیبی به سلامت شما نزنند، می توان به سراغ گام های بعدی انتخاب رفت که شامل موارد پیش گفته، سلیقه شما، رنگ و مبلمان فضای شما و کاربری آباژور است.
پایانی بر آغاز نور و سلامت نور با آباژور
گام اصلی و مهم برای انتخاب و خرید منابع روشنایی در منزل و محل کار به خصوص آباژورها، لوسترها، دیوارکوب ها و چراغ های مطالعه، نیاز شما به نور و سلامت نور در محیط شماست. اصول فنگ شویی، نوع مبلمان، میزان نور مورد نیاز در فضا، میزان نورگیر بودن و در نهایت میل و سلیقه شما به عنوان سایر موارد انتخاب آباژور محسوب می شوند.
سلامت جسمانی و سلامت روانی شما مهمترین اولویت زندگیتان هستند. فراموش نکنید که فروشندگان در بازار لوستر و آباژور حسب نیاز need شما محصولات را تولید نمی کنند. بلکه با شکل دهی ناخودآگاه و ایجاد نیاز کاذب pseudo need در حقیقت برای شما ایجاد خواسته demand می نمایند که شکل برآورده سازی نیاز است.
بنابراین، به سراغ فروشگاه های معتبر و برتر لوستر، آباژور، چراغ مطالعه و دیوارکوب بروید که طیف وسیع و متنوعی از انواع آباژور را دارند تا بتوانید نیاز واقعی خود را برطرف نمایید.