پژوهشگران مرکز ایدز و سالمندی ایالات متحده امریکا و دانشگاه ورشو لهستان در پژوهشی مروری به بررسی تصویربرداریهای مغزی برای شناسایی ناهنجاری مغزی در کووید-19 پرداختند.
روش پژوهش:
در این پژوهش مرور سیستماتیک از دستورالعمل PRISMA استفاده شد. کلیدواژگان جستجو شامل covid، sars-cov-2، coronavirus، و brain بودند. زمان جستجو شامل بازه بین 1 ژانویه 2020 و 5 جولای 2020 بود. موتورهای جستجوی مورد استفاده شامل PubMed، ScienceDriect، و Google Scholar استفاده شد. از تعداد 295 مقاله اولیه، تنها 26 مقاله مشمول ضوابط پژوهش بوده و در تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفتند.
یافتهها:
- طبق بررسیهای صورت گرفته بر 361 بیمار مشمول پژوهش، ناهنجاری مغزی در کووید-19 در 34% موارد وجود داشتند.
- دلیل اصلی تصویربرداری مغزی در تمامی افراد، وجود شکایات عصب شناختی ناشی از ابتلا به کووید-19 بوده است.
- ارزیابیها و تصویربرداریهای مغزی برای بررسی ناهنجاری مغزی در کووید-19 شامل CT آنژیوگرام، CT گردش خون، CT ونوگرام، نوار مغزی، MRI آنژیوگرام، fMRI، و PET اسکن بودند.
- بیشترین ناهنجاری مغزی مشاهده شده در MRI که ناشی از کووید-19 است شامل افزایش چگالی (به دلیل از بین رفتن میلین و آکسونها) ماده سفید مغز (53%) و کاهش چگالی ماده سفید در 23% از CT اسکهای بیماران بوده است.
- سایر ناهنجاریهای مغزی مشاهده شده ناشی از کووید-19 در تصویربرداری های مغزی شامل خونریزی های جزیی، خونریزی، و انفارکتوس مغزی هستند.
- در بیش از نیمی از افرادی که دچار ناهنجاری های ماده سفید مغز در نتیجه ابتلا به ویروس کرونا شدهاند، این مسایل در هر دو نیمکره مخ در بخشهای پیشین و پسین بوده است.
راهبردهای کارکردی:
- بیشترین ناهنجاری های ناشی از کووید-19 در تصویربرداری های مغزی مربوط به ماده سفید مغز است و بطور عمده ناشی از لوکوآنسفالوپاتی (آنسفالوپاتی ماده سفید) و لوکوآرایوسیز (تخریب جسم سفید در بطن های جانبی مغز) هستند.
- ناهنجاری های مشاهده شده مغزی که در نتیجه کووید-19 هستند، بطور معمول ناشی از فرآیندهای پیری بوده و در سنین بالا مشاهده می شوند.
- خطر ایجاد و یا تشدید بیماریهای نورودژنراتیو (انواع زوال عقل/ دمانس، آلزایمر، هانتینگتون، MS) و انواع تشنج (بویژه صرع) در نتیجه ابتلا به کووید-19 بالا است.
- لازم است تا جای ممکن از تمامی بیماران مبتلا به کووید-19 تصویربرداریهای مغزی به عمل آید تا بتوان به سرعت به شناسایی و درمان آسیبهای مغزی ناشی از این بیماری و حفظ جان بیماران پرداخت.
Brain abnormalities in COVID-19 acute/subacute phase: A rapid systematic review
Abstract
Objective
This systematic review aimed to synthesize early data on typology and topography of brain abnormalities in adults with COVID-19 in acute/subacute phase.
Methods
We performed systematic literature search via PubMed, Google Scholar and ScienceDirect on articles published between January 1 and July 05, 2020, using the following strategy and key words: ((covid[Title/Abstract]) OR (sars-cov-2[Title/Abstract]) OR (coronavirus[Title/Abstract])) AND (brain[Title/Abstract]).
A total of 286 non-duplicate matches were screened for original contributions reporting brain imaging data related to SARS-Cov-2 presentation in adults.
Results
The selection criteria were met by 26 articles (including 21 case reports, and 5 cohort studies). The data analysis in a total of 361 patients revealed that brain abnormalities were noted in 124/361 (34%) reviewed cases. Neurologic symptoms were the primary reason for referral for neuroimaging across the studies.
Modalities included CT (-angiogram, -perfusion, -venogram), EEG, MRI (-angiogram, functional), and PET. The most frequently reported brain abnormalities were brain white matter (WM) hyperintensities on MRI 66/124 (53% affected cases) and hypodensities on CT (additional 23% affected cases), followed by microhemorrhages, hemorrhages and infarcts, while other types were found in <5% affected cases.
WM abnormalities were most frequently noted in bilateral anterior and posterior cerebral WM (50% affected cases).
Conclusion
About a third of acute/subacute COVID-19 patients referred for neuroimaging show brain abnormalities suggestive of COVID-19-related etiology. The predominant neuroimaging features were diffuse cerebral WM hypodensities / hyperintensities attributable to leukoencephalopathy, leukoaraiosis or rarefield WM.
Keywords
CNS, Neurologic, Leukoencephalopathy, Leukoaraiosis, Microangiopathy, COVID-19, SARS-Cov-2, Infection
لینک منبع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر ??(further reading)??
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0889159120312538
