پژوهشگران دانشگاه بارسلونا، دانشگاه سانتیاگو دِکومپوستلا اسپانیا و دانشگاه موناش استرالیا در پژوهشی که به تازگی منتشر شده است به بررسی تاثیرات شناخت‌درمانی و نوروتراپی در درمان مشکلات تغذیه (چاقی و اضافه وزن) پرداختند.
منظور از رژیم غذایی
ازنظر علم تغذیه تمامی ما انسان ها همیشه یک الگوی غذایی داریم. اما ممکن است الگوی غذایی بیشتر انسانها در زندگی خود سالم و علمی نباشد. غذایی که می‌خورم، حجم غذا و زمان صرف غذا، الگوی غذایی رژیم ما را در زندگی تشکیل می هند.
وقتی کارشناسان تغذیه توصیه به رژیم گرفتن ما می کنند، در حقیقت منظورشان پیروی ما از یک الگوی رژیم غذایی سالم است. بیشتر مردم فکر می‌کنند رژیم غذایی یعنی خوردن غذای کم‌تر با هدف کاهش وزن. این تعریف تنها بخشی از معنای رژیم گرفتن است و می توان گفت تنها نهایتاً یک پنجم رژیم گرفتن را شامل می شود.
از نظر کارشناسان حوزه تغذیه، یک رژیم غذایی سالم از سه فاکتور نوع غذایی که می‌خوریم، مقدار غذایی که می‌خوریم، و زمانی که غذا را می‌خوریمتشکیل می‌شود. در حقیقت منظور از رژیم غذایی این است که مواد غذایی سالم‌تری انتخاب کنید، از هرکدام به مقدار متناسبی بخورید و برای وعده‌های غذایی خود زمان‌بندی درستی داشته باشید.
به طور عمده با توجه به شیوع اضافه وزن و چاقی در جامعه، معمولاً اکثر افراد جامعه رژیم غذایی لاغری را می شناسند. در حقیقت می توان گفت از دیدگاه روانشناسی، چاقی «رفتار اعتیادی خوردن» است و به تنهایی با رژیم غذایی درمان نمی شود. شاهده مثال این امر نیز افرادی است که سالیان سال در رژیم های غذایی متعدد بوده و کماکان اضافه وزن دارند.
امروزه دو حوزه روانشناسی به نام شناخت‌درمانی و نوروتراپی برای کاهش وزن به کمک مردم آمده اند. با استفاده ترکیبی از شناخت‌درمانی و نوروتراپی می توان زیربناهای فکری و رفتاری خوردن هیجانی را کم نموده و وزن را به شکل بهتر و پایدارتری کاهش داد.
روش پژوهش شناخت‌درمانی و نوروتراپی:
در این پژوهش مرور سیستماتیک شناخت‌درمانی و نوروتراپی، ۵۰ پژوهش مورد تحلیل قرار گرفتند که شامل ۶ رویکرد آموزش شناختی اصلاح سوگیری توجهی، مدیریت میل، بازداری پاسخ، تفکر آینده نگرانه رخدادی، و حافظه فعال؛ و ۴ رویکرد نوروتراپی TMS و tDCS و DBS و نوروفیدبک بودند.
یافته های پژوهش شناخت‌درمانی و نوروتراپی:
در رویکردهای شناختی، مدیریت میل و بازداری از پاسخ به افراد چاق/دارای اضافه وزن برای اصلاح رژیم غذایی و کاهش وزن کمک شایانی می کند.
دررویکردهای شناختی اصلاح سوگیری های توجه به افراد بدون اضافه وزن برای حفظ وزن خود در دامنه طبیعی و اصلاح رژیم غذایی کمک مطلوبی می کند.
در روش‌های نوروتراپی، tDCS کرتکس پشتی جانبی پیش پیشانی (DLPFC) و DBS هیپوتالاموس نتایج ماندگاری برای کاهش ولع خوردن و وزن در افراد چاق/دارای اضافه وزن نشان داده‌اند.
راهبردهای کارکردی پژوهش شناخت‌درمانی و نوروتراپی:
بنظر می رسد برای ترکیب شناخت‌درمانی و نوروتراپی، در گام نخست، برای کاهش وزن و اصلاح رژیم غذایی، تکنیک‌های شناختی بهترین گزینه باشند.
استفاده از نوروتراپی در درمان چاقی و اضافه وزن تا جای ممکن باید محدود شود.
درصورت استفاده از نوروتراپی در درمان چاقی، تنها بعنوان یکی از ابزارها در کنار آموزش‌روانی و مشاوره رژیم غذایی باید به کار رود.
در صورت استفاده از نوروتراپی در درمان چاقی، برای حصول بهترین نتیجه، لازم است به تکنیک‌های شناخت‌درمانی ترکیب شود.
روش های ترکیب شناخت‌درمانی و نوروتراپی برای کاهش چاقی و اضافه سرعت بیشتری در درمان چاقی دارند.
We systematically reviewed research on cognitive training and neuromodulation interventions for reducing food craving/intake, unhealthy diet and weight, and discussed their mechanisms of action. We reviewed 50 studies involving six cognitive trainings:
Approach and Attentional Bias Modification.
Implementation Intentions.
Response Inhibition.
Episodic Future Thinking.
Working Memory.
And four neuromodulation approaches:
Transcranial Magnetic Stimulation (TMS).
transcranial Direct Current Stimulation (tDCS).
Deep Brain Stimulation (DBS).
Neurofeedback.
Results
Response Inhibition and Implementation Intentions have shown to reduce unhealthy diet and weight in people with overweight/obesity. Attentional Bias Modification has shown promising results in healthy-weight participants.
Brain stimulation of the Dorsolateral Prefrontal Cortex via tDCS and the Hypothalamus via DBS showed benefits for reducing food craving and weight in people with overweight/obesity.
Studies quality was generally high, but most trials were short-term and many conducted in healthy-weight samples.
Modification of cognitive control and motivational processes/circuits are common mechanisms of beneficial training and neuromodulation interventions, and thus a promising approach for overweight/obesity treatment. Longer duration trials in clinical populations are needed to confirm benefits.
لینک منبع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر ??(further reading)??
Cognitive and neuromodulation strategies for unhealthy eating and obesity: Systematic review and discussion of neurocognitive mechanisms
We systematically reviewed research on cognitive training and neuromodulation interventions for reducing food craving/intake, unhealthy diet and weigh…
دکتر امیر محمد شهسوارانی؛
جامعه شناس | روانشناس | برنامه نویس و توسعه دهنده .Net(C#) | مربی و داور ملی ورزش های رزمی و دفاع شخصی
عضو نظام روانشناسی ایران، کانادا، ایالات متحده امریکا، و سوئد
ارائه خدمات مشاوره فردی، گروه و سازمانی
مجری پروژها های مدیریت منابع انسانی سازمان ها، استخدامی، ارزشیابی های ادواری پرسنلی، و ...
