پژوهشگران دانشگاه کارمو و دانشگاه مونپلیه فرانسه در پژوهشی مروری که نتایج آن به تازگی منتشر شده است به بررسی و دسته بندی اهمیت نشانگرهای زیستی MS در تشخیص بیماری اسکلروزماتیپل و تفکیک مراحل آن پرداخته اند.

بیماری ام اس و نشانگرهای زیستی MS چیستند؟

یکی از بیماری های خود ایمنی، بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS) است. در بیماری ام اس MS سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلول های دستگاه عصبی مرکزی CNS (شامل مغز و نخاع) حمله می کند. نتیجه حمله سیستم ایمنی در بیماری ام اس واکنش هایی التهابی است. نشانگرهای زیستی MS نشان دهنده تخریب برخی قسمت ها بخصوص غلاف میلین است.

غلاف میلین از بافت چربی و پروتئین بوده و کار آن تقویت انتقال پیام عصبی در آکسون است. با کمک نشانگرهای زیستی MS امروز می دانیم که قسمت های آسیب دیده فقط غلاف میلین نیستند. در بیماری تصلب چندگانه خود رشته های عصبی آکسون نیز هدف حمله های سیستم ایمنی قرار گرفته و تخریب می شوند.

طبق نشانگرهای زیستی MS، آسیب به نواحی مختلف CNS، بسته به کارکرد آن ناحیه، منجر به علایم و عوارض مختلفی برای فرد مبتلا به اسکلروز مالتیپل ایجاد می کند. علایم و عوارض نشانگرهای زیستی MS در افراد مختلف، به گونه ها و شدت های متفاوت تجلی می یابد. این آسیب ها در صورتی که خیلی شدید نباشند پس از چند روز تا نهایتاً چند هفته برطرف می شوند.

براساس بررسی نشانگرهای زیستی MS، در صورتی که دامنه آسیب زیاد و گسترده باشد، ممکن است در بافت های مغز یا نخاع تغییراتی دایمی ایجاد کند.تغییرات دایمی نشانگرهای زیستی MS را اسکلروز (انسداد / گرفتگی/ تصلب) می گویند و از آنجا که این ضایعات در نواحی متعدد و پراکنده ایجاد می شوند بیماری به مالتیپل (متعدد) اسکلروزیس معروف شده است.

متاسفانه تا زمان نگارش این متن، علت دقیق بیماری ام اس مشخص نشده است. دانشمندان با کمک نشانگرهای زیستی MS معتقدند مجموعه ای از فاکتورها آغازگر بیماری هستند.  مطابق بررسی نشانگرهای زیستی MS، دانشمندان همچنین در حال بررسی عوامل عفونی گوناگونی که ممکن است در بیماری نقش داشته باشند هستند.

نتایج پژوهش نشانگرهای زیستی MS نشان داده اند:

نتایح نشانگرهای زیستی MS، الف)

  1. مالتیپل اسکلروسیس بیماری ناهمگونی است که ضوابط تشخیصی آن بر اساس نشانه‌های مرضی، نشانگرهای زیستی، داده‌های MRI، و حذف تشخیص‌های افتراقی است.
  2. در سال‌های اخیر بواسطه استفاده از MRI از اهمیت نشانگرهای زیستی کاسته شده بود. اما پژوهشی‌های وسیع و گسترده امروزی دال بر تایید ارزش تشخیصی برخی از نشانگرهای زیستی تصلب چندگانه در مراحل مختلف بیماری است.
  3. نشانگرهای زیستی تصلب چندگانه در تشخیص افتراقی شامل آنتی‌بادی‌های آنتی-AQP4 و آنتی‌بادی‌های آنتی-MOG هستند.

نتایج نشانگرهای زیستی MS، بخش ب)

  1. نشانگرهای زیستی تصلب چندگانه در  نوع بهبودیابنده-عودکننده (RRMS) شامل ایمونوگلوبولین G (IgG)، انواع رشته های عصبی (نوروفیلامانها با رشته‌های سبک NfL، متوسط NfI، و سنگین NfH)، CHI3L1، CXCL13، ویتامین D، و میکروRNA هستند.
  2. نشانگرهای زیستی تصلب چندگانه در سندرم منزوی رادیولوژی (RIS) شامل جنس مذکر، سن پایین، و وجود آسیب‌های نخاعی برای بدل شدن این وضعیت به RRMS هستند.
  3. نشانگرهای زیستی تصلب چندگانه پیشرونده شامل ایمونوگلوبیولین‌های IgG و IgM، CD27 قابل حل، نوروفیلامانهای سبک (NfL)، ان-استیل‌آسپارتات (NAA)، پروتئین اسیدی رشته‌ای گلیایی (GFAP)، و طیف‌سنجی DNA هستند.

Multiple sclerosis biomarkers: Helping the diagnosis?

Abstract

Multiple sclerosis (MS) is a complex heterogeneous disease. Diagnostic criteria are based on symptoms, biomarkers, MRI data and exclusion of differential diagnoses.

A)

Over the past few years, the usefulness of biomarkers has progressively decreased with the development of new MRI criteria. Yet dozens of new biomarkers, especially in cerebrospinal fluid, for MS diagnosis and prognosis have been described.

B)

Large-scale studies validating some of these new biomarkers have also provided confirmation of a restricted set of biomarkers as having potential value for different stages of the disease, including as early as clinically isolated syndrome and radiologically isolated syndrome.

C)

However, differentiating progressive forms of MS from relapsing–remitting MS remains a genuine challenge, and could help to predict future conversion to secondary-progressive MS.

D)

In addition, new approaches combining multiple biomarkers might allow us to unravel the complexity of the disease and determine disease stages more precisely.

Recent technological developments allowing analysis of biomarkers in plasma have also provided less invasive analysis of MS, and should serve to predict MS evolution and therapeutic responses during follow-up.

 

Keywords
Multiple sclerosis Biomarkers, Cerebrospinal fluid Diagnosis, OCB Plasma, Dr. Amir Mohammad Shahsavarani Multiple sclerosis Biomarkers.

لینک منبع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر نشانگرهای زیستی MS ??(further reading)??

✅(در صورت جذابیت و علاقمندی به موضوع، مطلب را برای دیگران نیز بازنشر فرمایید).

?کانال تلگرام
???????
https://t.me/DrAmirMohammadShahsavarani