مهارت همدلی: مهارت دوم از مهارت‌های دهگانه زندگی

فهرست مطالب

مهارت همدلی نوع خاصی از توانایی فردی در توجه داشتن به دیدگاه دیگری است. همدلی را می‌توان مهارت فرد در درک احساسات دیگران در زمان‌های گوناگون می‌دانند؛ اینکه بتوانیم دریابیم دیگران چه احساساتی دارند. به زبان ساده، همدلی یعنی اینکه فرد بتواند زندگی دیگران را حتی زمانی که در آن وضعیت قرار ندارد درک کند. همدلی به فرد کمک می کند تا بتواند دیگران را حتی وقتی با آنها متفاوت است بپذیرد و به آنها احترام گذارد. همدلی روابط اجتماعی را بهبود بخشیده و به ایجاد رفتارهای حمایت کننده و پذیرنده، نسبت به دیگران منجر می شود و در نتیجه ارتقای فرهنگ شهروندی را به همراه دارد.

از منظر روان-اجتماعی، همدلی دو مولفه شناختی و یک مولفه هیجانی/احساسی دارد. مولفه‌های شناختی همدلی شامل توانایی در شناسایی و نامگذاری حالات دیگران، و توانایی در حدس زدن دیدگاه اشخاص دیگر هستند. مولفه هیجانی/احساسی همدلی توانایی در نشان دادن پاسخ هیجانی مناسب، به منظور برقراری روابط بین‌فردی همدلانه است؛ باید بتوانیم خود را جای دیگران بگذاریک، امور را از دیدگاه آنها ببینیم و از خود بپرسیم «اگر من به جای او و در شرایط او بودم، چه احساسی داشتم؟». پیش نیاز لازم برای انجام چنین کاری، مهارت خودآگاهی است.

وقتی ما بتوانیم خودمان را با تمام کمبودها و توانایی هایمان بشناسیم، آنگاه دیگران را با همان وضعیتی که هستند با تمام نقاط ضعف و قوتشان می پذیریم و به آنها احترام می گذاریم. از دیگر شرایط لازم برای ایجاد همدلی بین افراد، اعتماد متقابل است. به عبارت دیگر، اعتماد متقابل هنگامی ایجاد می شود که طرفین حاضر در ارتباط، نسبت به همدیگر یکدلی، آسایش و امنیت خاطر داشته باشند و این اعتماد در سایه شناخت تفاوت‌های فردی و احترام گذاشتن به آنها بدست می‌آید.

در علوم روانی-اجتماعی، همدلی در سه بعد قابل بررسی است:

۱٫ عواطف و هیجانات:

تجربه احساسی با دیگران، طوری که شما هم با آن ها همان احساسی که دارند را تجربه کنید. این بخش از همدلی می‌تواند به ضرر خود فرد باشد. این جنبه از نوع برای کادر درمانی، پلیس، قضات، و ماموران اجرای احکام مناسب نیست، زیرا در این حالت فرد فاقد مهارت‌های مدیریت بحران و مدیریت خود است و بازدهی مثبت عملکرد وی کاهش می یابد. این جنبه همدلی بیش از حد درگیر احساسات و عواطف است و فاقد سطح بهینه عنصر عقلانیت است.

۲٫ تعاملات اجتماعی:

این جنبه از همدلی ناظر بر فهم و درک احساسات دیگران و انجام اقداماتی در جهت کمک به آنهاست. این حالت، بهترین بعد همدلی است، زیرا افزون بر درک طرف مقابل، اقدامی عملی در جهت رفع مشکل او نیز صورت می‌پذیرد. همچنین، شخصی که دچار بحران یا حال بدی شده است، بطور معمول فقط نیاز ندارد که شما هم همان احساسات او را داشته باشید یا او را بفهمید، بلکه نیاز او بیشتر به کمک عملی شما است. این جنبه از همدلی در وضعیت میانه قرار داردیعنی نه بیش از حد درگیر احساسات است و نه غرق در عقلانیت، بلکه همزمان هر دو جنبه عقل و احساس/هیجان را در کنار هم دارد.

۳٫ شناخت و افکار:

این بعد از همدلی ناظر بر فهم و درک افکار و احساسات دیگران با استفاده از عقلانیت و تفکر استدلالی خود و بدون همدردی با آنهاست. این بعد همدلی معمولاً با احساسات کمتری همراه است.

ویدئوی زیر بطور مختصر به توضیح و تشریح دومین مهارت از مهارت‌های دهگانه زندگی، یعنی مهارت خودآگاهی پرداخته است. در این ویدئو چیستی این مهارت، شیوه‌های بکارگیری آن و نیز کاربردها و سودمندی‌های همدلی در زندگی فردی، شغلی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.