رفتار گله ای در اقتصاد: ابعاد عصبی و روانشناختی 2022

پژوهشگران دانشگاه گانویل و کایوس انگلستان در نوشتاری مروری به بررسی ابعاد عصبی و روانشناختی رفتار گله ای در اقتصاد انسانی پرداختند.

اهم مطالب این نوشتار عبارتند از:

الف)

• رفتار گله ای بعنوان پدیده‌ای است که در آن افراد تصمیم می‌گیرند از دیگران پیروی نموده و از رفتار گروه تقلید کنند. تصمیم‌گیری مستقل و فردی را بر اساس اطلاعات شخصی خودشان کنار بگذارند.
• رفتار گله‌ای در اقتصاد بعنوان پاسخ فرد به عدم اطمینان و ادراکات افراد در مورد جهل خودشان است. افراد از توده پیروی می‌کنند به این دلیل که تصور می‌کنند باقی جماعت اطلاعات بهتری دارند.
• متاسفانه تاکنون در اکثریت غالب مدل‌های اقتصادی جایگاه خاصی برای متغیرهای روانی-اجتماعی، که تحت عنوان رفتار گله‌ای در اقتصاد شناخته می‌شوند، منظور نشده است.
• حتی در نظریه بازی، جایگاه رفتار عقلانی عامل‌های انسانی بیش از چایگاه رفتار گله ای در اقتصاد در نظر گرفته شده است.
• نظریه‌های تبادل اجتماعی، سرمایه اجتماعی و عزت اجتماعی به مقوله‌های هیجانی رفتار گله ای در اقتصاد پرداخته‌اند.

ب)

• در بررسی‌های مدل‌های اقتصادی، رفتار گله ای در اقتصاد بعنوان پیامد محاسباتی بر اساس الگوریتم‌های ریاضی و نه بر اساس عوامل عصبی، روانشناختی و اجتماعی، سنجیده شده است. در نتیجه رفتار گله ای در اقتصاد بصورت یک دوقطبی عقلانی-غیرعقلانی دیده شده است که در بسیاری از موارد نادرست است.
• پژوهش‌های متعدد نشان داده‌اند سطح پایینتر توانایی‌های شناختی و کارکردهای اجرایی منجر به بروز بیشتر رفتار گله‌ای در اقتصاد توسط معامله‌گران می‌شود.
• عوامل شخصیتی همچون برونگرایی، مردم‌آمیزی، پیوندجویی، تبعیت جویی، همنوایی، اجتناب از ریسک، و توافق‌پذیری (دلپذیر بودن/ مطلوبیت) زمینه‌سازی بروز بیشتر رفتار گله‌ای در اقتصاد می‌شوند. در بررسی‌های تکاملی نیز حضور پررنگ عامل شخصیتی دلپذیر بودن در بروز رفتار گله‌ای در اقتصاد تایید شده است.
• افرادی که اعتماد به نفس بیش از حد و بالایی دارند، بجای تبعیت از رفتار گله‌ای در اقتصاد، عامل هدایت آن می‌شوند.
• حالت خلقی و هیجانی شدید (بویژه منفی) عاملی مهم در پیروی افراد از رفتار گله‌ای در اقتصاد هستند.

پ)

• سه هیجان عمده در بازارهای مالی شامل طمع، امید و ترس در ترکیب با عصبی شدن و سرخوشی عامل مهمی در تشدید خرید/فروش در بازارها و تصمیم‌گیری‌های مالی هستند.
• هنجارهای اجتماعی و فرهنگ غالب در زمان بعنوان تحریم‌های هیجانی اجتماعی بر فرد عمل کرده و در صورتی که فرد از آنها تبعیت نکند، برایش حالت هیجانی منفی ایجاد خواهند کرد. در حقیقت هنجارهای اجتماعی منجر به ایجاد، تنظیم و حفظ الگوهای کنش‌وری خاص رفتاری و هیجانی در افراد و در نتیجه بروز رفتارهای گله‌ای در اقتصاد می‌شوند.
• در بررسی‌های fMRI مشخص شد زمانی افراد در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی خود رفتار گله‌ای در اقتصاد را در پیش می‌گیرند که دچار فقدان دانش، سطح بالای استرس و ابهام در موارد تصمیم‌گیری خود باشند.
• هرچه سطح دانش و توانمندی‌های شناختی افراد پایین‌تر باشد، سیستم آینه‌ای تصمیم‌گیری آنها بیشتر فعال شده و اسعتداد بیشتری برای بروز رفتار گله ای در اقتصاد و زندگی خود دارند.
• آموزش‌های مداوم مهارتهای روانی-اجتماعی بازارهای مالی و ایجاد موانع برای پیشگیری از تصمیم‌گیری و عمل مستقیم افراد در بازارهای مالی، کمک شایانی به کاهش رفتار گله ای در اقتصاد خواهد کرد.

Herding, social influence and economic decision-making: socio-psychological and neuroscientific analyses

Abstract

Typically, modern economics has steered away from the analysis of sociological and psychological factors and has focused on narrow behavioural assumptions in which expectations are formed on the basis of mathematical algorithms.

Blending together ideas from the social and behavioural sciences, this paper argues that the behavioural approach adopted in most economic analysis. It is in its neglect of sociological and psychological forces and its simplistically dichotomous categorization of behaviour as either rational or not rational, is too narrow and stark.

Behaviour may reflect an interaction of cognitive and emotional factors and this can be captured more effectively using an approach that focuses on the interplay of different decision-making systems.

In understanding the mechanisms affecting economic and financial decision-making, an interdisciplinary approach is needed. It incorporates ideas from a range of disciplines including sociology, economic psychology, evolutionary biology and neuroeconomics.

Keywords: 

herding, behavioural economics, Bayesian learning, neuroeconomics.

لینک منبع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر (further reading)

Herding, social influence and economic decision-making: socio-psychological and neuroscientific analyses | Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences

Typically, modern economics has steered away from the analysis of sociological and psychological factors and has focused on narrow behavioural assumptions in which expectations are formed on the ba...