نرمافزار LORETA: یافتن مشکلات مغزی با استفاده از نوارمغزی (QEEG)
مغز همیشه بخشی شگفتانگیز برای پژوهشگران بوده است و طی ۳ سده اخیر پژوهشگران زیادی به آن پرداختهاند: از تهیه نقشههای مکاننگارانه و اطلس استریوتاکسیک تا روشهای ترکیبی fMRI و نوارمغزی که به نام مگنتوآنسفالوگرافی (MEG) مشهورند.
در این روش، اساس بررسی امواج مغزی، که عموماً دامنهای از ۰٫۵ تا ۳۵ هرتز دارند، این است که این امواج برآیند فعالیت بخشهای داخلی مغز هستند و با بررسی و مقایسه نیمرخ امواج مغزی افراد با یکدیگر میتوان به کمک افراد دارای مشکلات روانشناختی و روانپزشکی شتافته و از طریق اصلاح این امواج، بیماریهای آنها را نیز درمان نمود (برای توضیح بیشتر به مطلب مربوط به نرمافزارهای بررسی امواج مغزی مراجعه فرمایید).
پروفسور دکتر رابرت پاسکوئال-مارکوئی بر اساس محاسبات پیشرفته ریاضی امواج ثبت شده بر جمجمه (نوارمغزی) را تبدیل به مختصات سهبعدی نقاط مربوط به تولید آن امواج در داخل جمعه نمود. وی این معادلات را در نرمافزاری با نام LORETA که مخفف Low Resolution Electromagnetic Tomography Analysis است ارائه نمود.
مجموعه نرمافزاری LORETA توسط دانشگاه زوریج به رایگان در اختیار پژوهشگران و بالینگران قرار داده شده و تا زمان نگارش این مطلب، هیچ منعی برای استفاده تجاری و یا پژوهشی برای آن وجود ندارد. مجموعه نرمافزاری LORETA بر اساس منطق ریاضی همگرایی کارکردی و موثر ارتباط بین علایم مغزی است.
روشهای محاسباتی در مجموعه نرمافزاری LORETA:
- همگامسازی تاخیر همگرایی و تاخیر فاز
- ارتباط درونقشری پویا در قالب فرستندهها، درگاهها، و گیرندهها
- میدانها همگرایی بخشی
- همگرایی موثر ایزوله
- تحلیل دادههای کارکردی
انواع نرمافزارهای مجموعه نرمافزاری LORETA:
این مجموعه نرمافزاری شامل LORETA-KEY، sLORETA و eLORETA است
لینک راهنمای مجموعه نرمافزاری LORETA
امکانات مجموعه نرمافزاری LORETA
- در پوشه نصب شده این برنامه، در بخش LORETA tutorials راهنمای کار با بخشها و امکانات متعددی از این بسته نرمافزاری ارائه شده است. در بخش utilities این برنامه تا زمان نگارش این مطلب ۸۸ امکان نرمافزاری محاسباتی برای تفسیر و توصیف QEEG ارائه شدهاند.
- این امکانات دامنهای از چیدمان الکترودهای QEEG، تفسیر ERP، محاسبه مدارهای مغزی، محاسبات آماری مدارهای مغزی در حالت آرامش، تا تحلیل مولفههای مستقل و یافتن نقاط احتمالی کژکار و یا معیوب مغزی را دارند. حتی میتوان به این نرمافزار MRI فرد را داد تا مختصات کاملاً بر سر وی منطبق شوند و درصد دقت بالاتر رود.
- خروجیهای این نرمافزار به صورت فایل txt هستند که قابلیت پردازش با زبانهای برنامهنویسی همچون پایتون، R، MATLAB و خانواده C را دارند.
- علاوه بر بخش Tutorials، مجموعه نرمافزاری LORETA دارای پوشهای از چندین نمونه برای تمرین و یادگیری کاربران است.
لینک توضیحات امکانات مجموعه نرمافزاری LORETA
ویژگی و برتری مجموعه نرمافزاری LORETA:
عملکرد مجموعه نرمافزاری LORETA تفاوت چندانی با fMRI ندارد. اما، مهمترین بخش از مزیت مجموعه نرمافزاری LORETA نسبت به سایر روشهای تشخیصی، هزینه آن است.
این نرمافزار رایگان بوده و هزینههای ثبت نوار مغزی کامپیوتری (QEEG) نسبت به fMRI بسیار کمتر است (در حد یک دهم). در عین حال، تکنولوژیهای تصویربرداری کارکردی مغزی، در همه جا وجود ندارد.
سومین نکته، زیرساختها، تجهیزات، و هزینه گسترده تکنولوژیهای تصویربرداری مغزی نسبت به مجموعه نرمافزاری LORETA است. چهارمین مزیت، سطح دقت است. در پژوهشهای مقایسهای مشخص شده مجموعه نرمافزاری LORETA دقتی معادل ۹۹% درصد دارد که نسبت به بهترین و پیشرفتهترین fMRIهای دنیا حداقل ۴-۵% بیشتر است.
از نظر برتری فنی، مجموعه نرمافزاری LORETA برای محاسبه مدارهای مغزی نیازمند حداقل ۷ تصویر (برای هر باند یک تصویر: دلتا، تتا، آلفا۱، آلفا۲، بتا۱، بتا۲، بتا۳) است، در حالی که fMRI تنها متکی بر یک تصویر ثابت در هر لحظه است!
لینک دانلود مجموعه نرمافزاری LORETA