مقدمه

سرمایه روانشناختی (PsyCap) یکی از منابع مهم مورد نیاز افراد در حوزه زندگی فردی، تحصیلی و شغلی برای رسیدن به رشد و توسعه پایدار و نیز داشتن مزیت رقابتی در سازمان ها است.

سرمایه روانشناختی در کنار سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی بعنوان پایه چهارم از دارایی های هر سازمان محسوب می شود که ناملموس، اما بسیار پر اهمیت است.

طبق تعریف سرمایه روانشناختی حالت روانشناختی مثبت فرد برای رشد و گسترش توانمندی ها است که شامل چهار خصوصیت خود کارآمدی، خوش بینی، امیدواری، و تاب آوری می باشد.

ابعاد سرمایه روانشناختی:

خود کارآمدی: شامل احساس اعتماد به نفس و تصور اینکه فرد می تواند تلاش کند و هر زمان لازم باشد می تواند با صرف وقت و انرژی تکالیف و امور چالش بر انگیز پیش روی خود را با موفقیت به انجام برساند.
خوش‌بینی: شامل نگرش (ترکیب افکار، شناخت، و هیجان) مثبت نسبت به موفقیت در زمان حال و آینده در امور و عرصه های مختلف زندگی، تحصیل، و کار است.
امیدواری: به معنای استقامت و ادامه دادن مسیر برای رسیدن به اهداف است. فرد امیدوار در صورت لزوم برای رسیدن به اهداف خود مسیرش را تغییر می دهد تا بتواند به موفقیت به اهداف خود در راستای توسعه فردی و موفقیت پایدار برسد.
تاب‌آوری: منظور از تاب آوری رویکرد فرد به هنگام مواجه شدن با مشکلات، ناکامی ها و پیامدهای غیر منتظره و بر خلاف جهت پیش رو است. افرادی که تاب آوری بالا دارند هنگام مواجهه به موانع و مشکلات استقامت به خرج داده، متوقف نشده و با تمرکز بر هدف به دنبال مسیرهای جایگزین برای رسیدن موفقیت آمیز به اهدافشان می گردند.

پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز (PCQ-24)

بر اساس تعریف سازه سرمایه روانشناختی، لوتانز و همکاران (۲۰۰۷) به طراحی یک پرسشنامه استاندارد برای سنجش سرمایه روانشناختی در حوزه روانشناسی صنعتی و سازمانی پرداختند. این پرسشنامه قابلیت سنجش سرمایه روانشناختی و ابعاد آن را در انواع محیط های شغلی، تحصیلی، و حتی زندگی فردی دارد.

ساختار پرسشنامه سرمایه روانشناختی (PCQ-24)

این پرسشنامه شامل ۲۴ گویه است که همگی به صورت گزاره‌های خبری هستند. پاسخگویان در یک مقیاس لیکرت ۶ بخشی (۱: کاملاً مخالف، ۲: مخالف، ۳: تا حدی مخالف، ۴: تا حدی موافق، ۵: موافق، و ۶ : کاملاً موافق) نظر خود راجع به هر گویه را بیان می کنند.

نمره‌گذاری بعضی از گویه‌های پرسشنامه سرمایه روانشناختی معکوس است. خرده مقیاس‌های این پرسشنامه شامل ۴ بخش امید، خود کارآمدی، تاب‌آوری، و خوش‌بینی هستند. همچنین، نمره کلی مقیاس به عنوان برآورد کلی سطح سرمایه روانشناختی فرد محسوب می‌شود.

خصوصیات روانسنجی PCQ-24

برای سنجش پایایی پرسشنامه، آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه ۰٫۸۹ و برای خرده مقیاس‌های امید ۰٫۸۰، خوش‌بینی ۰٫۷۹، خود کارآمدی ۰٫۸۵، و تاب آوری ۰٫۷۲ محاسبه شده اند. همچنین، در تحلیل عاملی این پرسشنامه نیکویی برازش ۰٫۹۹۳، نیکویی برازش تعدیل شده ۰٫۹۶۳، و برازش مقایسه ای ۰٫۹۹۲ بدست آمده است.

برچسب ها