مقیاس شخصیت حساس (HSPS) در سنجش عمومی شخصیت
مقدمه
حساسیت در شخصیت، بعنوان سازه‌‌ای بین‌رشته مطرح شده است. به این معنا که افرادی که شخصیت حساس دارند، از یک سو نسبت به اعمال دیگران دقت و واکنش بیشتری داشته و از سوی دیگر، دستگاه‌های حسی آنها نسبت به محرک‌های حسی از آستانه تحریکی پایین‌تری برخوردار است. افراد دارای شخصیت حساس، واکنش‌پذیری بیشتر نسبت به انواع درد، ادارک بیشتر محرک‌های فیزولوژیک، و سرعت کمتر در زمینه خوگیری و عادت به متغیرها و محرک‌های مزاحم محیطی دارند.
یکی از نکات جالب در زمینه شخصیت حساس، حساسیت بیشتر این افراد نسبت به محرک‌های هیجانی از سوی دیگران و نیز حالت‌های هیجانی درونی خودشان است. در عین حال پژوهش‌های متعدد حاکی از ارتباط مثبت شخصیت حساس با خلاقیت است. شخصیت حساس ارتباط نزدیکی با نظریه حساسیت به تقویت گری دارد. در عین حال، افزایش حساسیت شخصیتی منجر به افزایش استرس ادراکی فرد نیز خواهد شد.
بر این اساس، الن آرون و آرتور آرون به طراحی مقیاس شخصیت‌حساس(HSPS) در ۷ مرحله پرداختند که از مصاحبه کیفی عمیق و قیاس با مقیاس MBTI آغاز شده و با مقایسه‌های متعدد در گروه‌های جمعیتی مختلف و مقیاس‌های شخصیتی گوناگون به نتیجه رسیده است.
خصوصیات ساختاری مقیاس شخصیت حساس (HSPS)
این مقیاس شامل ۲۷ گویه سوالی است که پاسخگویان در مقیاس لیکرت ۷ بخشی از ۱ (به هیچ وجه) تا ۷ (بشدت) به هر گویه پاسخ می‌دهند. نمرات افراد بین ۲۷ تا ۱۸۹ است که هرچه نمره فرد بیشتر باشد، میزان حساسیت شخصیتی او نسبت به محرک‌های درونی، بیرونی، و هیجانی بیشتر است. نقاط برش برای هر فرهنگ متفاوت است.
شاخص های هنجاری مقیاس شخصیت حساس (HSPS)
این مقیاس در محاسبات پایایی دارای آلفای کرونباخ ۰٫۸۷ تا ۰٫۸۹ گزار ش شده است. ضریب همسانی درونی مقیاس HSPS 0.57 محاسبه شده است.
ساختار و بار عاملی مقیاس شخصیت حساس (HSPS)
از نظر تحلیل عاملی اکتشافی این مقیاس شامل یک عامل است که ۵۴% واریانس را تبیین می‌کند. تحلیل‌های عاملی بعدی ۲، ۳، و ۴ عامل را نیز نشان داده‌اند. تحلیل عاملی تاییدی نیز ساختار دو عاملی در این مقیاس را مشخص نموده است.
