مقدمه

خواب عاملی کلیدی در سلامت، طول عمر و کیفیت زندگی است. پژوهش‌های متعدد نقش خواب در تقویت حافظه، کاهش بیماری‌های نورودژنراتیو (بویژه آلزایمر)، و حتی درمان بسیاری اختلالات روانشناختی را نشان داده‌اند.

خواب نامطلوب بعنوان ریشه و علت بسیاری از اختلالات روانشناختی (۵۰-۶۰%)، شناختی، و حتی جسمانی محسوب می‌شود. طبق بررسی‌های به عمل آمده، بین ۲۰% تا ۳۰% بزرگسالان در سطح جهان دچار مشکلات و اختلالات خواب، بویژه بیخوابی هستند. اختلالات خواب و بیخوابی، همچون اختلالات خواب، سردرد، و اختلالات اضطرابی در زنان بیش از مردان هستند.

اختلالات خواب و بیخوابی در صورت مزمن شدن، آسیب‌های شدیدی بر فرد خواهند داشت. حتی مشخص شده است که اختلالات خواب در دوره کودکی عامل اصلی رفتارهای ایذایی و اختلالات طیف نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) می‌شوند.

در حوزه آموزش و یادگیری، دوره‌های خواب پس از یادگیری، منجر به تقویت حافظه معنایی و حرکتی شده و حتی در روانشناسی ورزش، تاکید ویژه‌ای بر خواب پس از تمرینات ورزشی برای بهبود یادگیری حرکتی است.

شاخص شدت بیخوابی (ISI)

بررسی‌های روانشناسی صنعتی و سازمانی نیز نشانگر افت شدید کارآیی کارکنان، رفتار سازمانی، بهره‌وری سازمانی، و نرخ بازگشت سرمایه بواسطه افزایش استرس شغلی، فرسودگی شغلی و افسردگی شغلی است. این امر در کارکنانی که مشاغل شیفت در گردش دارند، با وضوح بیشتری دیده می‌شود.

در نتیجه، سنجش مشکلات خواب اهمیت خاصی در فرآیندهای تحصیلی و مدیریت منابع انسانی سازمان‌ها دارد. پروفسور مورین به همراه تیم تحقیقاتی خود با ایجاد پرسشنامه شاخص شدت بیخوابی (ISI) مقیاسی کمّی برای تشخیص شدت بیخوابی افراد در محیط های مختلف زندگی خصوصی، تحصیل و کار پرداخته است.

ساختار شاخص شدت بیخوابی (ISI)

این پرسشنامه ۷ گویه دارد. پاسخگویی به صورت مقیاس لیکرت ۵ بخشی از ۰ (کمترین میزان) تا ۴ (بیشترین میزان) است. نمره گذاری به صورت مجموع نمرات پاسخ گفته شده افراد به تمامی گویه ها است. هر نمره فرد بیشتر باشد، شدت بیخوابی وی بیشتر است.

نمرات دامنه ای از ۰ تا ۲۸ دارند که در صورت دریافت نمرات ۱۵ به بالا، فرد دارای مشکلات بیخوابی به صورت بالینی بوده و نیازمند مداخلات درمانی (بویژه CBT) است.

هنجاریابی و ساختار روانسنجی شاخص شدت بیخوابی

در بررسی‌های روانسنجی برای پایایی مقیاس ISI، آلفای کرونباخ این پرسشنامه ۰٫۹۱ محاسبه شده است.
پژوهش های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، ساختار ISI دارای یک عامل تشخیص داده شده است.
محاسبات هنجاریابی اعتبار افتراقی، این مقیاس با دقت بسیار بالایی بیخوابی را از خستگی، کیفیت زندگی، اضطراب و افسردگی به خوبی تفکیک می‌نماید.

لینک منبع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر (further reading)

The Insomnia Severity Index: Psychometric Indicators to Detect Insomnia Cases and Evaluate Treatment Response

Although insomnia is a prevalent complaint with significant morbidity, it often remains unrecognized and untreated. Brief and valid instruments are needed both for screening and outcome assessment. This study examined psychometric indices of the Insomnia ...

برچسب ها